Skip to main content

Aerosolgegevens voor betere klimaatmodellen

Research Topic Chapter
News flash intro
Stratosferische aerosolen zijn belangrijk voor het klimaat omdat ze de verstrooiing en absorptie van zonlicht beïnvloeden. Daarom moeten klimaatmodellen er zo goed mogelijk rekening mee houden. Dit is een uitdaging want de aerosoldeeltjes hebben een variërende grootte en samenstelling, wat het moeilijk maakt om hun karakteristieken vast te leggen. Een belangrijk vraagstuk bij het voorspellen van de evolutie van het klimaat is het optimaal benutten van de informatie die door satellieten wordt aangeleverd. Enkel wanneer men de beperkingen en onvolmaaktheden van de meettechniek begrijpt, kan men de metingen vertalen naar betrouwbare en nauwkeurige gegevens die gemakkelijk te gebruiken zijn in klimaatmodellen.
Body text

Stratosferische aerosolen: een belangrijke actor voor het klimaat

Aerosolen verstoren de verspreiding van het zonlicht door verstrooiing en absorptie en hebben daarom een impact op het stralingsbalans van de atmosfeer. Om deze reden zijn ze een belangrijke actor op vlak van klimaat.

De belangrijkste bron van aerosolen in de stratosfeer zijn vulkanen: tijdens grote uitbarstingen sturen explosieve vulkanen as en zwavelgassen naar grote hoogten, waardoor aerosolpluimen lange tijd in de stratosfeer blijven.

Het is dus belangrijk om zo juist mogelijk rekening te houden met aerosolen binnen de modellen voor de evolutie van het klimaat. Dit is een complexe taak.

  • Enerzijds kan de aerosolsamenstelling variëren volgens tijd en ruimte, waardoor meerdere types deeltjes gecombineerd worden: vulkanisch sulfaat, deeltjes van marine oorsprong, woestijnstof, meteorietdeeltjes of koolstofhoudende deeltjes die door menselijke activiteit geproduceerd worden.
  • Anderzijds vertonen aerosolen ook een grote variabiliteit in grootte, afhankelijk van hun type, hun gechiedenis, de atmosferische condities of locale particulariteiten van de atmosferische dynamiek.

Het gebruik van satellietmetingen om klimaatmodellen af te bakenen

Om de klimaatmodellering-gemeenschap de meest aangepaste datasets te kunnen bieden heeft het BIRA  gegevensverzamelingen van satellietexperimenten ontwikkeld, in dit geval van de GOMOS-experiment die de periode 2002-2012 bestreken. Deze belangrijke periode kende een toename in stratosferische aerosolen na opeenvolgende uitbarstingen van tropische vulkanen, terwijl het effect van antropogene activiteiten in de atmosfeer zichtbaarder werd.

Wat een uitdaging vormt in dit soort werk is om de inhoud van de metingen en de beperkingen van het instrument zo goed mogelijk te begrijpen, de meettechniek en de gegevensverwerking, alsook hun impact op de kwaliteit en nauwkeurigheid van de verzamelde aerosolparameters te beheersen.

Een andere uitdaging is om het informatiegehalte van de metingen, die onregelmatig verspreid zijn in tijd en ruimte, te vertalen in goed gedocumenteerde, gebruiksklare dataverzamelingen voor klimaatmodellen.

Figure 2 body text
Figure 2 caption (legend)
Figuur 2: Evolutie van de aerosolextinctie volgens tijd en hoogte, wat de verstrooiing en absorptie van de zonnestraling door de atmosfeer kwantificeert. Het bovenste paneel toont een gegevensverzameling afgeleid van GOMOS-experimentmetingen, en het onderste paneel toont een simulatie van diezelfde dataset door het chemie-klimaatmodel EMAC.
Publication date