Skip to main content

Polaire stratosferische wolken, minuscule ijskristallen in de atmosfeer

Stratosferische aerosolen

De structuur van deze deeltjes en hun invloed op de stratosfeer hangen af van verschillende parameters, zoals de lokale temperatuur. Als de temperatuur niet te laag is (de drempel hangt af van het type deeltjes, maar ligt rond -70° Celsius), bestaan stratosferische deeltjes uit fijne druppels. Deze zijn bekend als stratosferische aerosols.

Stratosferische aerosolen bestaan uit fijne deeltjes in suspensie in de lucht. Die kunnen van aardse oorsprong zijn (vulkaanuitbarstingen), maar ook van antropogene (supersonische vliegtuigen), of kosmische (meteorietpuin).

Polaire stratosferische wolken en ozonverlies

Wanneer de temperatuur lager wordt dan -80° C worden de stratosferische deeltjes omgezet in microscopische ijskristallen. Zo'n toestand komt voor in de winter boven de polaire streken. Er wordt dan gesproken van polaire stratosferische wolken.

Het zijn de chemische reacties die plaatsvinden in deze wolken, die elke lente opnieuw aanleiding geven tot een enorme ozonafname boven Antarctica (Antarctisch ozongat).

Omwille van hun verschillende fysische staat (vloeistof in het eerste geval, vaste stof in het tweede geval) worden aerosolen en polaire stratosferische wolken door heel verschillende fysico-chemische eigenschappen gekenmerkt.

Figuur 1: Polaire stratosferische wolken. Credit: Lamont Poole, NASA Langley Research Center